Bilim insanları, geçtiğimiz yıl Amerika Birleşik Devletleri’nde yüzlerce hayvanın maruz kaldığı ‘zombi geyik hastalığı’ konusunda alarm verdi. Uzmanlar, bu hastalığın insanlara da geçme ihtimali üzerine ciddi uyarılarda bulundu. (Independent)
ABD’nin Wyoming eyaletinde 800 geyik, Kanada geyiği ve sığın örneğinde kronik zayıflama hastalığına rastlandı.
Hayvanları salyalı, uyuşuk, tökezleyen ve boş bakar bir halde bırakan hastalık için bilim insanları, ‘yavaş ilerleyen bir felaket’ dedi.
The Guardian’a konuşan CWD (zombi geyik hastalığı) araştırmacısı Dr. Cory Anderson, geçmişte İngiltere’de meydana gelen deli dana hastalığı salgınına dikkat çekerek uyardı.
‘Britanya’daki deli dana hastalığı salgını, örneğin çiftlik hayvanlarından insanlara yayılma olayı gerçekleştiğinde işlerin bir gecede nasıl çığırından çıkabileceğinin örneğini sundu. Benzer bir şeyin meydana gelme potansiyelinden bahsediyoruz. Kimse bunun kesinlikle gerçekleşeceğini söylemiyor ancak insanların hazırlıklı olması önemli.’
4,4 milyon büyükbaş hayvan kesilmişti.
1980 ve 1990’larda İngiltere’de sığırların enfekte et ve kemik tozuyla beslenmesi sonucunda ortaya çıkan deli dana hastalığı salgını, 4,4 milyon büyükbaş hayvanın kesilmesine neden olmuştu.
Sığırlar için genellikle ölümcül olan bu hastalık, merkezi sinir sistemini enfekte ederek hayvanlarda agresif belirtiler ve koordinasyon eksikliğine yol açmaktaydı.1995’ten bu yana hastalığın insanlara da bulaşıcı olmaya başladığı ve 178 ölüm vakası insan varyantıyla ilişkilendirildiği ifade edildi.
“CWD bir ortama bulaştıktan sonra ortadan kaldırılması son derece zordur”
2017 yılında, Alliance for Public Wildlife’a göre, her yıl insanlar tarafından tüketilen hayvanların 7 ila 15 bin arasında CWD ile enfekte olduğu bildiriliyordu.
Bu sayının yılda %20 artması öngörülüyordu. Dr. Anderson Wisconsin, binlerce insanın muhtemelen enfekte geyik eti tükettiğini belirtti.
Bilim insanları da ‘CWD bir ortama bulaştıktan sonra ortadan kaldırılması son derece zordur’ diyerek hastalığın toprakta ya da yüzeylerde yıllar boyu kalabildiğini, dezenfektanlara, formaldehite, radyasyona ve 600 santigrat derecede yakmaya karşı dirençli olduğunu ifade ediyor.
“Hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar, 2050’de 12 kat daha fazla insanı öldürebilir”
Amerika merkezli biyoteknoloji şirketi Ginkgo Bioworks, zoonotik hastalıkların neden olduğu epidemilerin iklim değişikliği ve ormansızlaşma nedeniyle gelecekte daha sık görülebileceğini belirtti. Araştırmalarına göre, 1963 ile 2019 arasında epidemiler her yıl neredeyse %5 artarken, ölümler %9 arttı. Firma, ‘Bu artış oranlarının devam etmesi durumunda, analiz edilen patojenlerin 2050’de 2020’ye göre 4 kat daha fazla yayılma olayına ve 12 kat daha fazla ölüme neden olabileceğini bekliyoruz’ uyarısında bulundu.
